Sztuka szlifowania kamieni szlachetnych

Szlifowanie kamieni szlachetnych to operacja wymagająca wielkiej precyzji i staranności, wykonywana przez wykwalifikowanych szlifierzy. Ma ona na celu jak najlepsze wydobycie i ukazanie naturalnego piękna, barwy i gry światła kamieni szlachetnych.

Z SUROWEGO KAMIENIA W KLEJNOT

Jak znaleziony w stanie naturalnym minerał staje się kamieniem szlachetnym? Oba mają analogiczną budowę wewnętrzną i właściwości. Szlifowanie wydobywa jedynie jego ukryte piękno.

Kamień szlachetny w stanie naturalnym, przed obróbką, jest zwykle określany jako surowiec. Dla niedoświadczonego obserwatora ten surowy materiał może wyglądać jak garść kamieni lub otoczaków i być tak nieatrakcyjny, że nie wzbudzi zainteresowania nawet najbardziej zapalonych kolekcjonerów kamieni szlachetnych.

Jak każde rzemiosło, szlifowanie kamieni szlachetnych posiada swój własny zestaw narzędzi i aparaturę, która umożliwia stworzenie pięknego klejnotu nawet z najbardziej pospolicie wyglądającego „kawałka kamienia”.

FASETKI I KABOSZONY

Surowiec przeznaczony do szlifu fasetkowego jest starannie badany aby ustalić optymalny kształt i wielkość klejnotu. Najpierw z surowca odcina się fragment o odpowiednich proporcjach i kształcie za pomocą chłodzonej wodą piły diamentowej. Potem szlifierz zaczyna nadawać zgrubny zarys pożądanego kształtu szlifu.

Następny etap obróbki wymaga stosowania goniometru — przyrządu do pomiaru kątów między ścianami kryształu. Zgrubnie obrobiony kamień jest umieszczany na obracającej się metalowej tarczy i przy użyciu odpowiednich proszków szlifierskich stopniowo jest ścierany aż do uzyskania właściwego kształtu. Najpierw szlifuje się fasetki podstawy, następnie fasetki korony i na końcu taflę.

Wszystkie te operacje zabierają doświadczonemu szlifierzowi nie więcej niż 20 minut, nawet gdy obrabiany jest najtwardszy z kamieni szlachetnych — diament.

  

INNE RODZAJE SZLIFÓW

• Szlif kaboszonowy cechuje się wypukłą, zaokrągloną górną powierzchnią. Kształt kamienia może być zarówno okrągły jak i owalny (eliptyczny). Szlif kaboszonowy jest stosowany do wielu kamieni m.in. szmaragdu, rubinu, szafiru, opalu i turkusu.

• Szlif rozetowy ma płaską podstawę i 12 lub 24 trójkątne fasetki zbiegające się w jednym punkcie. Jest stosowany głównie do małych diamentów i granatu — piropu.

• Szlif brylantowy ma 58 fasetek: 33 powyżej rondysty i 25 poniżej; Część powyżej rondysty nazywa się koroną, część poniżej — podstawą. Dla każdego kamienia szlifowanego tym szlifem, szczególnie diamentu, ważne jest zachowanie ściśle określonych proporcji.

• Szlif cyrkonowy jest podobny do szlifu brylantowego, ale o większej ilości fasetek w podstawie. Fasetki te nakłada się od koletu — małej płaskiej ścianki na dole kamienia, równoległej do tafli, do połowy wysokości podstawy.

• Briolet jest szlifem o owalnym lub groszkowatym kształcie nakładanym na diamenty, w ten sposób, że cała powierzchnia kamienia jest pokryta trójkątnymi lub prostokątnymi fasetkami.

Rzeźbienie w kamieniu szlachetnym jest bardzo trudne i wymaga specjalnych kwalifikacji. Oszlifowany kamień jest badany przy pomocy proporcjometru, który pozwala dokładniej ocenić jakość szlifu niż wstępne obserwacje przy pomocy lupy.